Pięciokąty foremne w ogrodzie

Data ostatniej modyfikacji:
2011-09-23
Autor: 
Piotr Pawlikowski
nauczyciel w I LO w Kluczborku
Poziom edukacyjny: 
gimnazjum
szkoła średnia z maturą
szkoła profilowana zawodowa
Dział matematyki: 
geometria syntetyczna

Co szczególnego kryje się w foremnych pięciokątach (wypukłym i wklęsłym, zwanym pentagramem)? Wiadomo, występuje w nich "złota proporcja", to jest taki podział odcinka na dwie części, w którym stosunek całego odcinka do większej części podziału równy jest stosunkowi większej części do mniejszej. Począwszy od czasów starożytnych podział ten uznawany był za kanon piękna i chętnie wykorzystywali go w swoich dziełach artyści (architekci, rzeźbiarze, malarze a nawet muzycy). Johannes Kepler uważał, że dwa największe skarby geometrii to twierdzenie Pitagorasa oraz właśnie złoty podział odcinka.

Złoty podział występuje też powszechnie w przyrodzie, a zwłaszcza tam, gdzie występują foremne pięciokąty. W takim stosunku pozostają przekątna i bok w pięciokącie foremnym, w takim stosunku dzielą się przekątne pięciokąta foremnego wypukłego (czyli boki pentagramu), taki stosunek daje promień okręgu i długość boku dziesięciokąta foremnego wpisanego w ten okrąg.

Poniższa galeria kilkudziesięciu zdjęć ilustruje bogactwo foremnych pięciokątów w świecie roślin kwiatowych. Okazuje się, że rośliny o 5-płatkowych kwiatach dominują w przyrodzie (różnych gatunków takich kwiatów jest więcej niż tych o dowolnej innej liczbie płatków). Wszystkie mają tę własność, że odległość między co drugim platkiem podzielona przez odległość między sąsiednimi platkami jest liczbą złotą.

 

Obejrzyj film na ten temat na portalu YouTube (fragment między 11 min 10 sek a 12 min 10 sek). O złotym podziale w budowie muszli przeczytasz na Portalu tutaj. O wykorzystaniu złotego podziału w architekturze przeczytasz tutaj.

Powrót na górę strony