styczeń 2013

Data ostatniej modyfikacji:
2013-02-16

Zad. 1. Jeśli usunąć diakrytykę z niektórych polskich wyrazów, mogą znaczyć co innego lub być efektem takiej samej zamiany innego wyrazu, np. "lek" może powstać z 'lęk' i 'łęk'. Podaj trzy inne możliwie różne takie trójki wyrazów (w dowolnej formie gramatycznej).

Zad. 2. W niemieckim liczebniki postaci 10a+b, gdzie a to 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 lub 9, a b - 1, 2, 3, ..., lub 9, tworzy się jako 'b i 10a', np. 36 to sechsunddreiβig (dosł. 'sześćitrzydzieści'). Podobnie jest w czeskim (šestatřicet), chociaż liczebniki te można w czeszczyźnie tworzyć również tak jak w polskim. Podaj trzy inne języki, w których istnieją liczebniki tworzone na sposób "niemiecki".

Zad. 3. Poniżej 10 zdań w używanym w Papui-Nowej Gwinei języku walman wraz z ich tłumaczeniami. Podaj znaczenie słowa "aro" i cząstek do niego dołączanych.

1. Ru w-aro mue y-aro-n runon y-esi nakol. = Ona i siostra, i on wychodzą z domu.
2. Kum m-aro ru k-ayako klay-poch. = Ja i ona robimy owsiankę z taro.
3. Ru w-aro-n ngan y-oko ngotu. = Ona i ojciec biorą kokosa.
4. Kum m-ch-a chi k-oko erkey k-a mkie. = Ja i ty bierzemy nożyk [i] jemy banana.
5. Runon n-aro-n na y-arul. = On i syn uciekają.
6. Runon n-klwaro-n runon. = On oszukuje go.
7. Chi n-aro chu ch-arul. = Ty i żona uciekacie.
8. Kum m-rachere-y na n-aro pelen. = Ja wyganiam ich - syna i psa.
9. Runon n-p-a kum k-orou k-ete-n wonulo. = On i ja idziemy zobaczyć brata.
10. Ru w-ch-a chi ch-oko-n muka. = Ona i ty bierzecie męża.

 

Wyniki: 

Część Zawodników nie opisała wszystkich reguł dotyczących słowa 'aro', które dały się wywnioskować z danych zad. 3. Z kolei w zad. 2 niektórzy wymieniali niewłaściwe według naszej wiedzy języki. (Możemy jednak zmienić zdanie, jeśli nadeślą nam Państwo odpowiednie dowody).

Ostatecznie po 3 pkt otrzymali: Michał Demski, Adam Krasuski, Dawid Kubicki i Krystyna Lisiowska, a po 2,5 pkt - Marcin Klimek, Tomasz Skalski i Wojciech Tomiczek i w sumarycznym rankingu 2013/13 prowadzą teraz:

  • z 11,5 pkt na 12 możliwych - Dawid Kubicki, student informatyki na UJ,
  • z 11 pkt - Krystyna Lisiowska, redaktor z Warszawy i Michał Demski, nauczyciel ze Smolca,
  • z 10,5 pkt - Marcin Klimek z II LO w Opolu, Adam Krasuski z II LO w Poznaniu i Tomasz Skalski z III LO we Wrocławiu,
  • z 9,5 pkt - Kamil Krakowiecki z II LO w Wodzisławiu Śl. i Wojciech Tomiczek, inżynier z Lipowej.

Gratulujemy wszystkim!

 

Odpowiedzi: 

Zad. 1. Ligowicze nie mieli chyba trudności z tym zadaniem. Ciekawsze nadesłane odpowiedzi to: dać - dąć - dąc, dal - dał - dął,  doskonałe- doskonale - doskonalę, głoś - głos - glos, jędz - jedz - jedź, kółka - kołka - kolka, lań - łań - łan, ląd - lad - ład, łez - leż - leź, mąż - maż - maź, pąs - pas - paś, sądzę - sadzę - sadze, tęż - też - tez i wąż - waż - waz. Są i czwórki: pala - pała - pałą - palą czy loże - lożę - łożę - łoże.

Zad. 2. Najprościej "zajrzeć" do języków germańskich, spokrewnionych z niemieckim. Ponoć tak samo było i w staroangielskim, a Norwedzy usunęli tę językową niewygodę w r. 1951. "Niemiecki" system nazewnictwa liczb używany jest również w językach, na które niemczyzna wywierała długo wpływ - oprócz czeskiego w słoweńskim i łużyckich, a także (dziś już szczątkowo) w słowackim. Jest tak również w arabskim, a ślady analogicznych konstrukcji można odnaleźć ponadto w językach indoaryjskich.

Zad. 3. Słowo to, mimo że oznacza "i", jest w walman... czasownikiem i jak czasownik się odmienia, tzn. jego przedrostek mówi o podmiocie (ściślej - określa jego liczbę i rodzaj gramatyczny), a końcówka (w tym końcówka zerowa, oznaczająca rodzaj żeński) - o dopełnieniu, przy czym podmiot określa dotychczas wymienione człony szeregu, a dopełnienie - kolejny, co widać w zdaniu 1. Zamiast czasownika 'aro' używa się słowa 'a' (o innej składni), gdy dopełnieniem (członem po "i") miałaby być 1. lub 2. os. l. poj.

 

Powrót na górę strony