Szkoła Podstawowa nr 5
(dawniej Gimnazjum nr 1)
im. Hugona Dionizego Steinhausa
ul. Jelenia 7, 54-242 Wrocław
https://www.sp5.wroclaw.pl/
zgłoszenia szkół: do 31 I 2025
mejlem na adres: sekretariat.sp005@wroclawskaedukacja.pl
eliminacje szkolne: 25 II 2025, godz. 13-15
finał w SP 5 Ww: 15 IV 2025, godz. 9-13
Konkurs jest bardzo ciekawy ze względu na nietypową formułę finału, w którym rozwiązywane są praktyczne interdyscyplinarne problemy. Ich geneza ściśle wiąże się z osobą bohatera konkursu. Konkurs rozwija twórcze myślenie, łączy wiedzę z zakresu różnych przedmiotów szkolnych, integruje uczniów i przybliża sylwetkę i osiągnięcia Hugona Steinhausa.
Konkurs organizowany był w latach 2007-2018 dla gimnazjalistów. W roku 2024 został reaktywowany (po 6 latach przerwy) dla uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych.
Oto zwycięzcy kolejnych edycji i tematy przewodnie:
- I - 2007 - Wielokąty i konstrukcje
GIM ATUT Wrocław
Oliwer Czyż, Emilia Kopeć, Paweł Stopa - II - 2008 - Wstęga Möbiusa
GIM ATUT Wrocław
Michał Balicki, Katarzyna Beker, Oliwer Czyż, Dorian Turkiewicz - III - 2009 - Notacja Steinhausa
GIM ATUT Wrocław
Michał Balicki, Marek Granowicz, Hubert Jarosz, Nel Krzywda-Pogorzelska - IV - 2010 - Sprawiedliwy podział
GIM 2 Wołów
Kacper Grobelny, Alex Piętoń, Marcin Muszyński, Monika Toczek - V - 2011 - Zegarmistrz słoneczny
GIM 48 Wrocław
Michał Bogacz, Michał Kotleszka, Kamil Kundera, Kacper Kuszczyński - VI - 2012 - Wynalazki Steinhausa
Niepubliczne GIM Wołów
Natalia Gmur, Olga Gumienna, Noemi Nejman, Maria Stodolna - VII - 2013 - Algorytmy
GIM 48 Wrocław
Jakub Chrząstek, Marcin Jaszek, Rafał Skwarek, Jakub Trzciński - VIII - 2014 - Objętości brył
GIM 10 Wrocław (przy IX LO)
Katarzyna Łukasiewicz, Kamil Śmigielski, Barbara Zięba - IX - 2015
GIM 29 Wrocław
Krzysztof Bykowski, Grzegorz Jankiewicz, Łukasz Jędrejko, Kacper Lipowicz - X - 2016
GIM 38 Wrocław
Joanna Baj, Filip Ferenc, Radosław Girul, Mikołaj Połomka - XI - 2017
GIM 37 Wrocław
Aleksandra Buk, Aleksander Raczek, Pola Soczomska, Kinga Wolszczak - XII - 2018
SP 65 Wrocław - XIII - 2024
SP 36 Wrocław
Marcin Frank, Łukasz Madaliński, Michał Müller - XIV - 2025
Po zawodach odbyły się odczyty:
- 2007 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Wielokąty gwiaździste
- 2008 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Ćwiczenia ze wstążką
- 2009 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Skąd się biorą duże liczby?
- 2010 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) O sprawiedliwym podziale
- 2011 - Adam Morawiec (IM UWr) Ten zegar stary...
- 2012 - Adam Morawiec (IM UWr) Hugo Steinhaus i jego wynalazki
- 2013 - prof. Jacek Cichoń (IMI PWr) Matematyka czy informatyka - oto jest pytanie
- 2014 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Plastrowanie brył
- 2015 - Klaudia Kunert (studentka IM UWr) Okręgi w różnych metrykach
- 2016 - Malwina Cyranowicz, Marita Talaga (studentki UWr) Pierwsze maszyny liczące
- 2017 - prof. Marek Bożejko (IM UWr) Matematyka w muzyce i muzyka w matematyce
- 2018 - dr hab. Piotr Borodulin-Nadzieja (IM UWr) Chińskie twierdzenie o resztach
- 2024 - zamiast wykładu odbyły się warsztaty łamigłowkowe
- 2025 -
Uroczyste zakończenie konkursu uświetniają występy szkolnego chóru kameralnego i zespołu tańca nowoczesnego - oba pod kierunkiem p. Piotra Jarońskiego.
- Gimnazja wrocławskie otrzymają zawiadomienia i kartę zgłoszenia, którą należy odesłać faksem, elektronicznie lub pocztą.
- W eliminacjach uczniowie rozwiązują indywidualnie w swoich szkołach w czasie 45 minut test międzyprzedmiotowy, sprawdzający wiedzę z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych i humanistycznych, umiejętność szyfrowania i twórcze myślenie. Karty odpowiedzi wysyła się organizatorowi najpóźniej następnego dnia po konkursie.
- Do finału wchodzi z każdej szkoły czteroosobowa drużyna.
- W finale drużyny rozwiązują zadania praktyczne z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych i humanistycznych, sprawdzana jest też umiejętność szyfrowania oraz znajomość życia i twórczości Hugona Dionizego Steinhausa.
- Po części konkursowej zawodnicy i ich opiekunowie uczestniczą w wykładzie popularnonaukowym, po którym ogłaszane są wyniki.
- Zwycięzca otrzymuje główną nagrodę - statuetkę Hugona.
ELIMINACJE
1. Rysunek przedstawia różne ułożenia dwóch metalowych klocków na poziomej, metalowej płycie. Siła potrzebna do wprawienia ich w ruch będzie:
A) mniejsza w I przypadku
B) mniejsza w II przypadku
C) jednakowa w obu przypadkach
D) odpowiedź zależy od rodzaju metalu, z jakich wykonane są klocki
E) inna odpowiedź
2. Uczeń, rozwiązując zadanie, napisał: $\sqrt{a+b}=\sqrt{a}+\sqrt{b}$ .
Jakie warunki spełniały liczby a i b, jeżeli wynik był prawidłowy?
A) a = -b
B) a = b
C) a·b = 0
D) a i b są kwadratami liczb naturalnych
E) inna odpowiedź
3. W ośmiokącie foremnym poprowadzono dwie równoległe najdłuższe przekątne. Jaką częścią pola ośmiokąta jest pole figury jaką wycięły one z tego ośmiokąta?
4. Cyfrom przyporządkowane są kolejne litery tak jak na klawiaturze telefonu. Co to za wyraz: 526487?
FINAŁ
1. Hugonotki. Z poniższej rozsypanki wyrazowej ułóż 8 hugonotek, z których słynął Steinhaus.
2. Hugonotki mix. Pięć aforyzmów Hugona Steinhausa zostało pomieszanych, tak że powstało pięć nowych myśli. Przywróć właściwe brzmienie aforyzmom Steinhausa.
- Człowiek selekcjonuje automatycznie i bezbłednie adresatów.
- Dowcip jest szyfrem, aby uczyć matematyki innych.
- Dlaczego ludzie uczą się matematyki? Dzięki rozpowszechnieniu oświaty.
- Jedną z cech głupstwa jest, (że) można dziś czytać, pisać i publikować, nie przestajac być analfabetą.
- Logika jest dowodem boskości zwierzęcia.
3. Państwa. Steinhaus wiele podróżował. W młodości zdobywał wykształcenie na uczelniach polskich i zagranicznych, a będąc znanym matematykiem był często zapraszany na konferencje i wykłady. Dopasuj kontury, flagi i nazwy państw, które odwiedzał Steinhaus.
4. Atbasz. To jeden z najstarszych szyfrów wymyślony przez Hebrajczyków 500 lat p.n.e. Wykorzystywał on 22 litery alfabetu hebrajskiego i był przykładem tzw. szyfru rotacyjnego, w którym pierwszą literę zastępowano ostatnią, drugą przedostatnią itd. Stosując tę zasadę przetłumacz i wykonaj zakodowane polecenie.
ŻEŹŃJGJĆBYTÓĆŻEFUJHJJRTMCPYJHŻHDMFJGEFJNTUJŁHTNDCL
ÓNTEFŻNHOTĆJGJNJŃYŹOŻĆCAD
5. Chiński tangram. Ze wszystkich klocków tangramu ułóż figurę osiowosymetryczną (różną od kwadratu).
6. Sprawiedliwy podział. Kielich w kształcie stożka jest wypełniony po brzegi winem. Piotr i Jan chcą się podzielić napojem sprawiedliwie. Piotr zaproponował, aby Jan podzielił sok, a on wybierze swoją porcję. Jan przelał do drugiego naczynia tyle wina, że część pozostała w kielichu sięgała 3/4 wysokości. Piotr wybrał to, co pozostało w kielichu. Czy dobrze zrobił? Uzasadnij odpowiedź.