Połowiące trójkąta w zadaniach

Data ostatniej modyfikacji:
2010-02-3
Autor: 
Krzysztof Omiljanowski
pracownik IM UWr
Dział matematyki: 
geometria syntetyczna
Poziom edukacyjny: 
gimnazjum
szkoła średnia z maturą
szkoła profilowana zawodowa
szkoła wyższa

W trójkącie można poprowadzić odcinek, który podzieli ten trójkąt na dwie figury o równym polu. Powiemy wtedy, że taka linia połowi pole lub że jest połowiącą pole.

W trójkącie można poprowadzić odcinek, który podzieli obwód tego trójkąta na dwie łamane o równej długości. Powiemy wtedy, że taka linia połowi obwód lub że jest połowiącą obwód.

Uruchamiając makra (ikona ), możesz dorysować nowe połowiące.
 

Rysunek utworzony za pomocą programu C.a.R. Dziękujemy Rene Grothmannowi.   

 

Proponujemy do rozwiązania kilkanaście zadań (łatwych i trudniejszych). 

 


 

Zadanie A.1. 
W trójkącie równobocznym ABC, o boku a = 4, niech PP' || AB będzie połowiącą pole. Oblicz długość PP'. W jakim stosunku odcinek PP' dzieli środkową (wysokość) CD tego trójkąta?
 

Zadanie A.2. 
W trójkącie równobocznym ABC, o boku a = 4, niech QQ' || AB będzie połowiącą obwód. Oblicz długość QQ'. W jakim stosunku odcinek QQ' dzieli środkową (wysokość) CD tego trójkąta?
 

Zadanie A.3. 
W trójkącie prostokątnym ABC, o przyprostokątnych AC = BC = 4, niech PP' || AB będzie połowiącą pole. Oblicz długość PP'. W jakim stosunku odcinek PP' dzieli środkową (wysokość) CD tego trójkąta?
 

Zadanie A.4. 
W trójkącie prostokątnym ABC, o przyprostokątnych AC = BC = 4, niech QQ' || AB będzie połowiącą obwód. Oblicz długość QQ'. W jakim stosunku odcinek QQ' dzieli środkową (wysokość) CD tego trójkąta?
 

Zadanie A.5. 
W trójkącie ABC niech PP' || AB będzie połowiącą pole. W jakim stosunku odcinek PP' dzieli środkową CD tego trójkąta?
 

Zadanie A.6a. 
W trójkącie równoramiennym ABC, AC = BC = 2, AB = 0,004, niech QQ' || AB będzie połowiącą obwód. W jakim stosunku odcinek QQ' dzieli środkową (wysokość) CD tego trójkąta?

Zadanie A.6b. 
W trójkącie równoramiennym ABC, AC = BC = 2, AB =3,996, niech QQ' || AB będzie połowiącą obwód. W jakim stosunku odcinek QQ' dzieli środkową(wysokość) CD tego trójkąta?

Zadanie A.6c. 
Czy jest taki trójkąt ABC, w którym połowiąca obwód QQ' || AB dzieli środkową CD na pół?
 

Zadanie A.7a. * 
W trójkącie równoramiennym ABC, AC = BC, PP' = 4 jest połowiąca pole, równoległą do AB i QQ' = 3 jest połowiąca obwód, równoległą do AB.
a)  Czy można obliczyć pole ABC ? Jeśli tak, oblicz je.
b)  Czy można obliczyć obwód ABC ? Jeśli tak, oblicz go.
c)  Czy można obliczyć długości boków ABC ? Jeśli tak, oblicz je.
 

Zadanie A.7b. * 
W trójkącie ABC, PP' = 4 jest połowiąca pole, równoległą do AB i QQ' = 3 jest połowiąca obwód, równoległą do AB.
a)  Czy można obliczyć pole ABC ? Jeśli tak, oblicz je.
b)  Czy można obliczyć obwód ABC ? Jeśli tak, oblicz go.
c)  Czy można obliczyć długości boków ABC ? Jeśli tak, to oblicz je.
 


 

Zadanie B.1. 
W ABC, AB = 10, BC = 8 i AC = 6 niech AA' oznacza połowiącą pole i niech AA'' oznacza połowiącą obwód.
a)  Oblicz CA' : A'B .
b)  Oblicz CA'' : A''B .
c)  Oblicz długość AA' oraz AA'' .
 

Zadanie B.2. 
W ABC, AB = 10, BC = 8 i AC = 6 niech CC' oznacza połowiącą pole i niech CC'' oznacza połowiącą obwód.
a)  Oblicz AC' : C'B .
b)  Oblicz AC'' : C''B .
c)  Oblicz długość CC' oraz CC'' .
 

Zadanie B.3. 
W trójkącie ostrokątnym ABC, niech CD oznacza wysokość. Uzasadnij, że jeśli połowiąca pole CC' pokrywa się z CD, to AC = BC.
 

Zadanie B.4. 
W trójkącie ostrokątnym ABC, niech CD oznacza wysokość. Uzasadnij, że jeśli połowiąca obwód CC'' pokrywa się z CD, to AC = BC.
 

Zadanie B.5. 
W trójkącie ostrokątnym ABC, niech CE oznacza odcinek dwusiecznej zawarty w trójkącie. Uzasadnij, że jeśli połowiąca pole CC' pokrywa się z CE, to AC = BC.
 

Zadanie B.6. 
W trójkącie ostrokątnym ABC, niech CE oznacza odcinek dwusiecznej zawarty w trójkącie. Uzasadnij, że jeśli połowiąca obwód CC'' pokrywa się z CE, to AC = BC.
 

Zadanie B.7. 
W trójkącie ABC niech CC' oznacza połowiącą pole i niech CC'' oznacza połowiącą obwód. Uzasadnij, że jeśli C' = C'', to AC = BC.
 

Zadanie B.8. * 
W trójkącie ABC, niech: CD oznacza wysokość, CE oznacza odcinek dwusiecznej zawarty w trójkącie, CC' oznacza połowiącą pole, CC'' oznacza połowiącą obwód.
Na rysunku pokazano tylko bok AB.
Zaznacz punkty E, C', C''.
 

Uwaga.  W rozwiązaniu niektórych z powyższych zadań przydatne może być twierdzenie o dwusiecznej:
 
Niech w trójkącie ABC punkt P leży na boku AB. Wtedy:

AC : BC = AP : BP  wtedy i tylko wtedy, gdy P leży na dwusiecznej kąta C.

 


 

Zadanie C.1. * 
W ABC niech AA', BB', CC' oznaczają połowiące pole. Uzasadnij, że odcinki AA', BB', CC' przecinają się w jednym punkcie.
 

Zadanie C.2. * 
W ABC niech AA'', BB'', CC'' oznaczają połowiące obwód. Uzasadnij, że odcinki AA'', BB'', CC'' przecinają się w jednym punkcie.
 

Zadanie C.3. * 
W ABC niech AA', BB', CC' oznaczają połowiące pole i niech S oznacza punkt wspólny tych trzech odcinków. Uzasadnij, że nie istnieje czwarta połowiąca pole przechodząca przez S.
 

Zadanie C.4. * 
W ABC niech AA'', BB'', CC'' oznaczają połowiące obwód i niech T oznacza punkt wspólny tych trzech odcinków.
Uzasadnij, że nie istnieje czwarta połowiąca obwód przechodząca przez T.
 

Zadanie C.5. * 
Czy punkt wewnętrzny trójkąta może być punktem wspólnym czterech połowiących pole?
 

Zadanie C.6. * 
Czy punkt wewnętrzny trójkąta może być punktem wspólnym czterech połowiących obwód?
 

Uwaga.  W rozwiązaniu niektórych z powyższych zadań przydatne może być twierdzenie Cevy:
 
Niech w trójkącie ABC punkt Co leży na boku AB, Ao leży na boku BC i Bo leży na boku AC. Wtedy:

BoA . CoB . AoC = CBo . ACo . BAoC  
wtedy i tylko wtedy, gdy
odcinki AAo, BBo, CCo przecinają się w jednym punkcie.

 


 

Zadanie D.1. 
Czy każde dwie połowiące pole trójkąta ABC muszą się przecinać?
 

Zadanie D.2. 
Czy każde dwie połowiące obwód trójkąta ABC muszą się przecinać?
 

Zadanie D.3. 
Uzasadnij, że w trójkącie ABC odcinek QQ' połowi obwód wtedy i tylko wtedy, gdy dzieli ten trójkąt na dwa trójkąty o równych obwodach.
 

Zadanie D.4. 
Czy połowiąca obwód może nie przecinać pewnej połowiącej pole?
 

Zadanie D.5. 
W ABC niech AA', BB', CC' oznaczają połowiące pole.
Czy A'B'C' jest podobny do ABC ?
 

Zadanie D.6. 
W ABC niech AA'', BB'', CC'' oznaczają połowiące obwód.
Czy A''B''C'' jest podobny do ABC ?
 

 

Powrót na górę strony